बेळगाव, २७ मे – आज बेळगावातील मराठा मंगल कार्यालया येथे “आमचे पाणी, आमचा हक्क” या संघटनेच्या वतीने महत्वपूर्ण बैठक पार पडली. या बैठकीत म्हादाई नदी डिव्हर्शनमुळे होणाऱ्या संभाव्य पर्यावरणीय आणि सामाजिक नुकसानीबाबत सविस्तर माहिती देण्यात आली.
बैठकीत कॅप्टन धोंड यांनी म्हटले की, खानापूरमध्ये उगम पावणाऱ्या महादयी प्रकल्पामुळे पश्चिम घाटातील संवेदनशील जंगल भागांना मोठा धोका निर्माण झाला आहे. मलप्रभा नदी सुमारे १५०० किमी वाहते आणि म्हादाई, कळसा-भांडुरा यांसारख्या नद्यांचे पाणी नैसर्गिकरीत्या समुद्रात मिळते. हे पाणी जंगलातील वन्यजीवांसाठी तसेच वनस्पतींसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. नदीचा समुद्रात मिळणारा प्रवाह थांबवणे ही पर्यावरणविरुद्ध कृती ठरेल, असे त्यांनी सांगितले.
ते पुढे म्हणाले, “जर म्हादाई आणि कळसा-भांडुरा प्रकल्प राबविण्यात आला, तर हजारो हेक्टर वनक्षेत्र नष्ट होईल आणि उत्तर कर्नाटकाचा भाग पावसाअभावी वाळवंटात परिवर्तित होण्याची शक्यता आहे.”
पर्यावरणतज्ज्ञ दिलीप कामत यांनीही प्रकल्पाचा विरोध करत म्हटले की, खानापूर वनक्षेत्रात हजारो झाडांची कत्तल होणार आहे. पश्चिम घाटातील संवेदनशील व अतिसंवेदनशील भागांचे जतन करणे ही आपली सामूहिक जबाबदारी आहे. ते म्हणाले, “धारवाड जिल्ह्याला २०४१ पर्यंत पिण्याच्या पाण्याची कोणतीही अडचण भासणार नाही, मग हा महादयी प्रकल्प राबवायची गरजच काय?”
पूर्वी पर्यावरणतज्ज्ञांवर शेतकऱ्यांचा रोष होता, पण आता शेतकरीही या प्रकल्पाच्या विरोधात एकत्र येत आहेत. प्रकल्पामागे राजकीय हेतू असून, काही कारखानदारांना फायदा मिळवून देण्याचा डाव आहे, असा गंभीर आरोपही कामत यांनी केला.
सरकारने गोवा आणि महाराष्ट्राच्या विरोधाचा हवाला देत प्रकल्पास पाठिंबा दिला असला तरी, वन विभागाने मात्र प्रकल्पास परवानगी दिलेली नाही. कारण हजारो एकर वनक्षेत्राचा ऱ्हास आणि वन्यजीवांचे नुकसान होणार आहे. त्यामुळे महादयीच्या अस्तित्वासाठी सर्वांनी एकत्र येऊन लढा उभारावा, असे आवाहन करण्यात आले.
विशेष म्हणजे, बेळगाव जिल्हाधिकाऱ्यांनी स्वतः स्पष्ट केले आहे की, जर म्हादाई व कळसा-भांडुरा प्रकल्प राबविला गेला, तर बेळगावला एक थेंबही पाणी मिळणार नाही.
या पार्श्वभूमीवर, हिडकल धरणाचे पाणी धारवाड औद्योगिक क्षेत्रात नेण्यासाठी पाईपलाईन टाकण्याचे काम सध्या सुरू असून, बेळगाव जिल्ह्यातील लोकांना पाणी मिळत नसताना औद्योगिक क्षेत्रात पाणी वळविण्याचा निषेध करण्यात आला.
निष्कर्ष: “आमचे पाणी, आमचा हक्क” संघटनेच्या या बैठकीत म्हादाई नदी वाचवण्यासाठी समाजाच्या सर्व स्तरातून एकजूट होण्याची गरज अधोरेखित करण्यात आली. पश्चिम घाटाचे संवर्धन, पाण्याचा योग्य वापर आणि स्थानिक जनतेच्या हक्कांचे रक्षण या मुद्द्यांवर ठाम भूमिका घेण्यात आली.
